Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

MATURA 2010 BIOLOGIA ODPOWIEDZI

Redakcja
Przedstawiamy odpowiedzi z matury z biologii (2010)

MATURA 2010 BIOLOGIA ARKUSZE - POBIERZ
- Poziom podstawowy
- Poziom rozszerzony

**Pytania i SUGEROWANE ODPOWIEDZI z matury z biologii 2010
Poziom podstawowy:
Zadanie 1. (2 pkt)
Zdolność do używania narzędzi spotyka się czasem w świecie zwierząt. Niektóre zwierzęta
potrafią znaleziony w otoczeniu przedmiot przystosować do swoich potrzeb (...)
Podaj dwie cechy budowy, które umożliwiły hominidom tworzenie coraz lepszych
narzędzi. Uzasadnij przydatność każdej z tych cech.
1. przeciwstawny kciuk - umożliwiający sprawniejsze posługiwanie się.
2. rozwinięty mózg - umożliwia lepsze rozumienie i analizowanie rzeczywistości.
Zadanie 2. (2 pkt)
a) Wybierz spośród podanych poniżej grup związków organicznych tę grupę, do której
należy kolagen.
C. białka
b) Podaj właściwość, jaką kolagen nadaje tkance chrzęstnej.
Kolagen ma wysoką odporność na rozciąganie. Jest odpowiedzialny za elastyczność
Zadanie 3. (1 pkt)
Spośród kości czaszki widocznych na rysunku tylko jedna zachowuje odrębność i ruchomość.
To żuchwa, która odpowiada za chwytanie, przycinanie i miażdżenie pokarmu.
Zadanie 4. (2 pkt)
Na schemacie przedstawiono obraz krwi w organizmie biorcy po transfuzji. Widoczne są
erytrocyty dawcy zaglutynowane przez aglutyniny biorcy. Dawca ma grupę krwi B.
a) Jaką grupę krwi może mieć biorca? Wybierz dwie poprawne odpowiedzi spośród
zaproponowanych poniżej.
A. grupa krwi A. D. grupa krwi 0
b) Uzasadnij swój wybór. Miała tu miejsce reakcja aglutynacji
Zadanie 5. (2 pkt)
Małopłytkowość to choroba, w której pod wpływem ucisku, nawet bez wcześniejszego urazu,
pojawiają się wybroczyny (siniaki) w skórze i w błonach śluzowych.
a) Podaj nazwę procesu, który ulega zaburzeniu u chorych na wyżej opisaną chorobę. Trombocytopenia (małopłytkowość)
b) Wyjaśnij rolę trombocytów w tym procesie.
Trombocyty biorą udział w procesie krzepnięcia krwi
Zadanie 6. (2 pkt)
A. Oddychanie to proces, w którym organizm uzyskuje energię do przeprowadzania procesów życiowych. P
B. W komórkach organizmu człowieka może zachodzić oddychanie tlenowe i beztlenowe. P
C. Jedynym substratem oddychania wewnątrzkomórkowego jest glukoza. F
D. Ostatecznymi produktami zarówno oddychania tlenowego, jak i beztlenowego są zawsze ATP, H2O i CO2. F
Zadanie 7. (1 pkt)
Przysadka mózgowa wydziela hormony tropowe, np. hormon kortykotropowy i hormony
nietropowe (docelowe), np. hormon wzrostu.
Zaznacz poniżej grupę hormonów przysadki, która kontroluje wydzielanie hormonów
przez inne gruczoły dokrewne.
A. hormony tropowe
Zadanie 8. (1 pkt)
Zaznacz poniżej, która część autonomicznego układu nerwowego odpowiedzialna jest
za opisaną szybką reakcję organizmu na stresor. Wyjaśnij znaczenie opisanych reakcji
organizmu.
A. układ współczulny . Opisane reakcje powodują, że organizm w krótkim czasie zostaje zmobilizowany do działania. Umożliwiają podjęcie natychmiastowej akcji, np. ucieczki lub walki.
Zadanie 9. (2 pkt)
A. Za widzenie w nocy i w dzień odpowiedzialne są obydwa rodzaje komórek receptorowych siatkówki - czopki i pręciki. F
B. Daltonizm jest spowodowany brakiem lub nieprawidłowym działaniem niektórych rodzajów czopków. P
C. Ustawienie oczu z przodu głowy człowieka zapewnia mu znacznie szersze pole widzenia, niż zwierzętom mającym oczy po bokach głowy.
D. Prawidłowe widzenie zależy nie tylko od prawidłowo działających oczu, ale także od prawidłowej analizy informacji w mózgu, które zostały odebrane przez oko. P
Zadanie 10. (2 pkt)
a) Podaj nazwę przemiany, której ulega glukoza w mięśniach, oraz nazwę związku X.
nazwa przemiany
nazwa związku X
b) Podaj nazwę związku Z i określ jego rolę w organizmie człowieka.
nazwa związku Z
rola związku Z w organizmie
Zadanie 11. (2 pkt)
Wypisz z tabeli nazwy czterech substancji wydalanych w moczu człowieka, które są
produktami przemian związków azotowych.
Zadanie 12. (2 pkt)
Na podstawie danych zawartych w tabeli przedstaw w postaci wykresu słupkowego
dobowe wydalanie przez człowieka chlorków, siarczanów i fosforanów.
Zadanie 13. (2 pkt)
a) Podkreśl rodzaj odporności, w którym bezpośrednio uczestniczy makrofag.
A. komórkowa B. humoralna
b) Przyporządkuj kolejne etapy reakcji obronnej, oznaczone na schemacie cyframi I i II,
do roli makrofaga w powstawaniu tej reakcji.
A. Makrofag prezentuje antygen
B. Makrofag fagocytuje antygen
Zadanie 14. (1 pkt)
W 2008 r. nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny przyznano m.in. za odkrycie, że wirus
brodawczaka ludzkiego (HPV) może być jednym z czynników wywołujących raka szyjki
macicy. Choroba ta jest jedną z najgroźniejszych nowotworowych chorób kobiecych, na którą
rocznie umiera na świecie około 300 tys. kobiet.
Jak to odkrycie jest wykorzystane w profilaktyce medycznej?
szczepienia, badania cytologiczne
Zadanie 15. (1 pkt)
A. Jądro 1. Wytwarzanie wydzieliny, zapewniającej optymalne
środowisko dla plemników.
B. Najądrze 2. Wprowadzanie nasienia do narządów płciowych
kobiety.
C. Gruczoł krokowy (prostata) 3. Zapewnienie warunków dla procesu dojrzewania
plemników.
4. Wytwarzanie plemników i synteza androgenów.
Zadanie 16. (1 pkt)
Podaj przykład pozytywnej roli cholesterolu w organizmie człowieka.
Cholesterol odgrywa kluczową rolę w wielu procesach biochemicznych, m.in.: syntezie witaminy D3 oraz hormonów o budowie sterydowej takich jak kortyzon, progesteron, estrogeny i testosteron. Jego obecność w błonach komórek nerwowych mózgu ma duże znaczenie dla funkcjonowania synaps.
Zadanie 17. (2 pkt)
Na podstawie tekstu sformułuj dwa zalecenia, do których powinny stosować się kobiety
we wczesnych tygodniach ciąży, żeby zmniejszyć ryzyko wystąpienia defektów cewy
nerwowej u swoich dzieci.
1. niekorzystanie z solarium w czasie ciąży
2. unikanie ostrego słońca w czasie ciąży
Zadanie 18. (2 pkt)
Poniżej przedstawiono zasady zdrowego stylu życia propagowane przez dietetyków:
A. Jedz mniej.
B. Więcej się ruszaj.
C. Częściej jadaj owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste.
D. Unikaj "śmieciowego jedzenia" (fast food).
Wybierz dwie z wymienionych zasad i wyjaśnij ich znaczenie dla uniknięcia otyłości.
Zadanie 19. (1 pkt)
Podaj po jednym przykładzie choroby układu krążenia i układu ruchu będących
skutkiem otyłości.
układ krążenia nadciśnienie tętnicze
układ ruchu Zaburzenia składu chemicznego
Zadanie 20. (2 pkt)
Zaproponuj po jednym przykładzie działań, które pozwolą Ci uniknąć zarażenia:
glistą ludzką - przestrzeganie ogólnych zasad higieny osobistej i żywienia. Należy staranne myć warzywa i owoce, pić przegotowaną wodę i zwrócić uwagę, żeby dzieci myły ręce przed jedzeniem, zwłaszcza po każdej zabawie z rówieśnikami oraz po skorzystaniu z toalety.
włośniem spiralnym - spożywać mięso pochodzące z pewnego źródła, które było poddane badaniu na obecność larw włośni, kupowane w sklepach. Unikać mięsa półsurowego i surowego.
Zadanie 21. (2 pkt)
Fragment cząsteczki białka składa się z 24 aminokwasów.
a) Podaj, ile kodonów kodowało informację dotyczącą tego fragmentu białka.
b) Oblicz, ile nukleotydów składało się na fragment nici DNA kodującej ten fragment
białka.
Zadanie 22. (2 pkt)
Podaj przykłady dwóch rodzajów RNA, które mogą powstać w tym procesie, i określ
funkcję każdego z nich w procesie biosyntezy białka.
Zadanie 23. (1 pkt)
Poniżej wymieniono różne choroby człowieka.
1. malaria 2. fenyloketonuria 3. gruźlica 4. owsica 5. hemofilia 6. mukowiscydoza
Podkreśl zestaw zawierający cyfry, którymi oznaczono nazwy chorób wyłącznie
o podłożu genetycznym.
C. 2, 5, 6
Zadanie 24. (3 pkt)
a) Zapisz genotypy rodziców bliźniąt.
Genotyp matki
Genotyp ojca
b) Na podstawie powyższych danych zapisz w ramce krzyżówkę genetyczną i na jej
podstawie określ, jakie jest prawdopodobieństwo (%) wystąpienia daltonizmu
u dziewczynki, a jakie u chłopca.
Zadanie 25. (2 pkt)
Podaj dwa powody, dla których pacjentka nie musiała brać leków immunosupresyjnych.
Zadanie 26. (2 pkt)
Współczesny polski krajobraz ma prawie w całości charakter antropogeniczny
- przekształcony na skutek różnych oddziaływań człowieka.
Podaj dwa przykłady działań człowieka mających wpływ na przekształcanie krajobrazu.
Zadanie 27. (2 pkt)
a) Określ cel przeprowadzonej obserwacji.
b) Sformułuj wniosek na podstawie wyników tej obserwacji.
Zadanie 28. (1 pkt)
Zapylanie kwiatów jabłoni przez pszczoły jest przykładem pewnego rodzaju zależności
międzygatunkowej.
Podaj nazwę tej zależności i wyjaśnij na czym ona polega w opisanym przypadku.
Zadanie 29. (2 pkt)
Przyporządkuj opisane działania leśników, realizowane w ramach programu ochrony
cisów, do podanych niżej form ochrony przyrody.
ochrona czynna
ochrona bierna
Poziom ROZSZERZONY
Zad.2
Podaj 2 argumenty na rzecz tezy, że zmiany zachodzące podczas dojrzewania erytrocytów służą specjalizacji do transportu tlenu.
1. Erytrocyt podczas dojrzewania wytraca jądro, aby zminimalizować własny metabolizm.

  1. Zad. 3
    a.
    b. Celuloza jest podstawowym składnikiem ścian komórkowych w komórkach roślin.
    Zad. 4
    1. Funkcja przewodząca cewki (tracheidy), naczynia (tracheje)
    2. Funkcja wzmacniająca włókna drzewne, miękisz drzewny
    Zad. 8
    B. Chemosynteza
    E. Replikacja DNA
    Zad. 12
    1. F
    2. P
    3. P
    4. F**

Czytaj też:
Matura 2010 biologia. ODPOWIEDZI, ARKUSZE
Matura 2010 WOS. ODPOWIEDZI, ARKUSZE
Matura 2010 angielski. ODPOWIEDZI, ARKUSZE
Matura 2010 matematyka. ODPOWIEDZI, ARKUSZE
Matura 2010 język polski. ODPOWIEDZI, ARKUSZE

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna