Producentów trzody chlewnej czekają spore zmiany

Lista tychże wymogów jest długa. Jednak niewątpliwym plusem jest to, że nie są one bardzo kosztowne i nie będą wymagały gruntownych inwestycji.

Rolnicy z pewnością będą musieli zwrócić uwagę na oświetlenie budynków inwentarskich. Na przykład świnie będą musiały mieć zapewnione światło przez minimum 8 godzin dziennie (na poziomie 40 lx). Natomiast cielęta będą musiały mieć zapewnione oświetlenie odpowiadające naturalnemu w godz. od 9 do 17.

Zmiany w chlewniach
Najwięcej zmian czeka producentów trzody chlewnej. Świnie będą musiały mieć zapewnione minimalne powierzchnie. Właściciele zwierząt zostaną też zobowiązani do zapobiegania agresji świń poprzez stworzenie im odpowiednich warunków bytowania - czyli m.in. zapewnienia materiałów absorbujących ich uwagę (tzw. materiałów manipulacyjnych czyli po prostu zabawek).

Poza tym powinni tworzyć grupy świń wyrównane wiekowo i wagowo, zapewnić dostęp do paszy wszystkim zwierzętom jednocześnie oraz eliminować z grupy te wyjątkowo agresywne.
Dojdą również nowe wymogi odnośnie postępowania z prosiętami. Trzeba będzie utrzymywać je z lochą do minimum 28 dnia życia oraz stosować ściółkę dla prosiąt do 2 tygodnia życia. Natomiast kojce knurów zarodowych będą musiały posiadać określoną powierzchnię i być usytuowane tak, żeby knur mógł widzieć, słyszeć i wąchać inne świnie.

Całkowicie zabronione będzie wiązanie i pętanie świń oraz drutowanie nosów świń utrzymywanych w pomieszczeniach.

Przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt także określają szczegółowo kwalifikacje personelu oraz dozór i kontrolę nad zwierzętami.
Za przeprowadzanie kontroli w zakresie dobrostanu zwierząt odpowiedzialna będzie Inspekcja Weterynaryjna.

Jak tłumaczy Jerzy Leszczyński, zastępca dyrektora Podlaskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji Rolnictwa, wymogi związane z dobrostanem zwierząt to już ostatni z wdrażanych etapów cross compliance (zasady wzajemnej zgodności). Pierwszy obszar - A - zaczął obowiązywać w 2009 r. Dotyczy on identyfikacji zwierząt, ich oznakowania, rejestracji, książeczek siedziby stada. W 2011 r. zaczął obowiązywać obszar B (kontrola bezpieczeństwa żywności, dobra kultura rolna). To czy rolnicy przestrzegają zasad, kontroluje ARiMR oraz Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

Konsekwencje zależą od uchybienia
Jakie sankcje grożą rolnikom, którzy nie dostosują się do nowych wymogów? To będzie zależeć przede wszystkim od tego, jak duże będą niedopatrzenia i czy będą one wynikały z działania celowego czy nieumyślnego. Może być to np. zmniejszenie kwoty dopłat o 3 proc. - kierownik właściwego biura powiatowego ARiMR może podjąć decyzję o zmniejszeniu tej sankcji do 1 proc. wartości dopłat lub zwiększeniu do 5 proc.

- Dotychczas przeważnie jednak te sankcje były zmniejszane - tłumaczy Jerzy Leszczyński.
Jeżeli sankcje finansowe są mniejsze niż 100 euro, wówczas agencja nie dokonuje potrąceń, jednak rolnik musi usunąć wszelkie niedociągnięcia. W następnym roku w jego gospodarstwie znowu prowadzone są kontrole.

Jednak ARiMR może również - jeśli przewinienia są większe - potrącić do 20 proc. kwoty dopłat. A w przypadku bardzo rażących nieprawidłowości, nawet całkowicie pozbawić dopłat.
Jakie wnioski można wyciągnąć na podstawie dotychczasowych kontroli?
- Stwierdzone dotychczas nieprawidłowości związane były z nieumyślnym, a nie celowym działaniem rolników - mówi Jerzy Leszczyński.

Dotyczyły one np. niedokonania wpisu w księdze rejestracji stada w ciągu siedmiu dni. Natomiast jeśli chodzi o zasady dobrej kultury rolnej, to najczęściej powtarzającą się nieprawidłowością było niewykaszanie łąk lub ugorów w terminie do 31 lipca.

Jak zapewnia zastępca dyrektora PORARiMR, w ciągu tych trzech lat nie było przypadków, by trzeba było rolnikowi zmniejszyć dopłaty w znacznym stopniu.