Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Emerytura wcześniejsza. Częściowa

Donata Żmiejko [email protected]
Na emeryturę można przejść przed ukończeniem podwyższonego wieku emerytalnego. Jest to wówczas emerytura częściowa. Będziemy ją dostawać do chwili, gdy osiągniemy "przepisowy" wiek emerytalny. Wtedy ZUS przyzna nam zwykłą, znacznie wyższą emeryturę.

W dniu 1 stycznia 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 637). Nowelizacja nie tylko stopniowo podwyższa wiek emerytalny kobiet i mężczyzn do jednakowego dla obu płci poziomu 67 lat lecz również wprowadza możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę, ale tylko w częściowej wysokości.

Wiek emerytalny

Obecnie powszechny wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn. Nowelizacja ustawy doprowadzi do sytuacji, w której powszechny wiek emerytalny będzie wynosił dla obu płci 67 lat. Oznacza to, że mężczyźni będą musieli pracować o 2 lata dłużej, a kobiety o 7 lat dłużej niż dotychczas.

W celu ograniczenia negatywnych skutków podwyższenia wieku emerytalnego, proces ten będzie rozłożony w czasie. Wiek emerytalny będzie systematycznie podnoszony począwszy od 1 stycznia 2013 r. o jeden miesiąc co cztery miesiące. Zatem docelowy poziom 67 lat zostanie osiągnięty w przypadku mężczyzn w roku 2020 r., natomiast w przypadku kobiet w roku 2040 r.

Emerytury częściowe

Złagodzeniu skutków podwyższenia wieku emerytalnego mają także służyć, emerytury częściowe. Jest to nowe rozwiązanie w naszym systemie emerytalnym, z którego mogą skorzystać zarówno pracownicy, jak i rolnicy.

Prawo do częściowej emerytury będą miały kobiety, które osiągnęły 62 rok życia i mają co najmniej 35-letni staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe) oraz mężczyźni, którzy osiągnęli 65 rok życia i mają co najmniej 40-letni staż ubezpieczeniowy.
W pierwszej kolejności (w 2014 i 2015 roku) na emeryturę częściową mogą przechodzić mężczyźni urodzeni w 1949 roku.

Wysokość częściowej emerytury

Wartość częściowej emerytury będzie liczona wyłącznie na podstawie oszczędności zgromadzonych w ZUS. Takie emerytury będą wynosiły 50 proc. wyliczonej wartości, ale nie będą podwyższane do minimalnej wysokości. Zatem będą one wynosiły ok. połowy normalnej emerytury, gdyż będą wypłacane tylko z połowy uzbieranego kapitału składkowego w chwili złożenia wniosku. W jej wysokości nie uwzględni się składek z nieprzepracowanych następnych lat i rewaloryzacji z tych lat. W przypadku kobiet będą to składki i rewaloryzacje aż z pięciu lat, w przypadku mężczyzn - tylko z dwóch lat. Zdaniem ekspertów, częściowa emerytura kobiety, która zacznie ją otrzymywać w wieku 62 lat, może stanowić nawet mniej niż 40 proc. emerytury otrzymywanej przez nią w przypadku, gdyby pracowała do 67. roku życia. W rzeczywistości emerytura częściowa może być jeszcze niższa i nie dotyczy to wyłącznie kobiet.

Ubezpieczeni, którzy przystąpili do otwartych funduszy emerytalnych, będą otrzymywać niższą emeryturę częściową niż ubezpieczeni, których składki w całości pozostały w ZUS-ie. Dotyczy to osób, które rozpoczęły pracę w 1999 r. i później - ich emerytura częściowa ustalana będzie w oparciu o 2/3 składek emerytalnych, gdyż w takim ułamku trafiały one do ZUS-u.
Z tego wynika, że jedynie w przypadku ubezpieczonych w KRUS i ubezpieczonych w FUS, którzy nie przystąpili do OFE, emerytura częściowa stanowić będzie blisko połowę świadczenia, które otrzymaliby po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Jak się oblicza emeryturę częściową

W pierwszej kolejności ZUS ustali, jaki kapitał zgromadziliśmy na swoim indywidualnym koncie emerytalnym. Następnie podzieli go przez przewidywaną (statystyczną) długość życia dla osób w wieku 67 lat. Otrzymaną kwotę emerytury podzieli przez dwa i tyle wypłaci jako częściową emeryturę. Po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, czyli 67 lat ZUS ponownie przeliczy zgromadzony przez ubezpieczonego kapitał, uwzględniając ubytek, czyli kwoty już wypłaconej emerytury częściowej i ewentualny dodatek odprowadzony na nasze konto dzięki dorabianiu. Uzyskaną kwotę ponownie podzieli przez czas dalszego średniego trwania życia osoby w wieku 67 lat. Wynikiem będzie normalna, pełna już emerytura, która będzie jednak mniejsza od pełnej emerytury, którą moglibyśmy otrzymywać po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego o kwotę już wypłaconych pieniędzy ze zgromadzonego kapitału.

Dorabianie

Korzystnym rozwiązaniem, dla osób pobierających częściową emeryturę jest możliwość dodatkowego zarobkowania bez ograniczeń. Przy ustalaniu prawa do emerytury częściowej nie mają zastosowania przepisy art. 103 ust. 1 i 2, art. 103a i 104 ustawy emerytalnej. Oznacza to, że:

- aby otrzymać częściową emeryturę, nie trzeba będzie, tak jak w przypadku powszechnego świadczenia, zwalniać się z pracy;

- mimo iż uprawnieni do częściowej emerytury nie ukończą jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, nie będą ich obowiązywały progi zarobkowe, wynoszące 70 proc. i 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ogłoszonego przez GUS (ich przekroczenie w przypadku osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury lub renty, powoduje odpowiednio zmniejszenie wysokości lub zawieszenie prawa do świadczenia).

Czytaj e-wydanie »

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna