Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Palisz papierosy? Wdychasz tysiące trujących substancji i potęgujesz ryzyko raka i chorób płuc

Urszula Ludwiczak
dr hab. Wojciech Naumnik
dr hab. Wojciech Naumnik archiwu,
Jak palenie tytoniu wpływa na zdrowie płuc - to temat ostatniej audycji z cyklu "Pytanie do specjalisty" w białostockim Radiu Orthodoxia. Gościem doc. Jana Kochanowicza był dr hab. Wojciech Naumnik, z Kliniki Chorób Płuc i Gruźlicy Uniwersystetu Medycznego w Białymstoku

- Po co nam płuca?

- To narząd niezbędny do życia. Pełni dwie role: dostarcza do organizmu tlen i wydala to, co powstaje w wyniku jego spalania - czyli dwutlenek węgla. Jest to wymiana gazowa. Płuca to rodzaj filtru, tak jak filtr w samochodzie, przez który przepływa powietrze, pełne bakterii, trucizn, dymów i innych zanieczyszczeń. Ale my naszego filtru wymienić na nowy nie możemy. Dlatego istotne jest, jakim powietrzem oddychamy, czy jest ono czyste, czy jesteśmy narażeni na dym tytoniowy. Wszystko co w tym powietrzu jest szkodliwe, osiada bowiem w płucach i po jakimś czasie daje o sobie znać, mogą powstać różne choroby w wyniku tych zanieczyszczeń.

- 31 maja to Światowy Dzień Bez Tytoniu. Jakie schorzenia płuc najczęściej wiążą się z paleniem papierosów?

- To przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) i rak płuca, ale też zapalenia oskrzeli i płuc, potęgowane przez zanieczyszczenia i palenie tytoniu. Trzeba pamiętać, że dym tytoniowy jest także przyczyną wielu schorzeń jelit, nerek i układu nerwowego.

- Jak groźne jest POChP?

- W przebiegu POChP dym tytoniowy powoduje destrukcję, rozpadanie się pęcherzyków płucnych i przegród międzypęcherzykowych, co powoduje, że coraz więcej powietrza gromadzi się w płucach, trudno je wypuścić w czasie wydechu. Dochodzi do rozedmy, klatka piersiowa staje się taka trochę napompowana, beczkowata. Do tego ciągła stymulacja substancjami organicznymi błony śluzowej oskrzeli przyczynia się do przewlekłego stanu zapalnego. Nasilony jest odruch kaszlowy, utrudnione jest usuwanie cząstek organicznych na zewnątrz. Te napompowanie płuc powoduje, że oskrzela się zapadają, chory nie może wydmuchać powietrza, odczuwa duszność, tlen nie ma jak wchodzić do płuc, bo pęcherzyki płucne też są zapadnięte. Dochodzi do niedotlenienia. Dwutlenek węgla nie ma jak się wydalić. Pacjent po wielu latach chorowania musi oddychać tlenem z butli, przez kilkanaście godzin na dobę, ma niewydolność serca, mogą powstać w organizmie zatory. To sytuacja nieodwracalna, śmiertelna. Leki na POChP poprawiają tylko komfort życia, mogą zmniejszyć częstość zaostrzeń, ale nie leczą.

- Dlaczego palenie powoduje raka płuca?

- Stymulacja przez czynniki trujące powoduje wzrost komórek w sposób niekontrolowany, one w sposób szaleńczy zaczynają rosnąć. Jest upośledzone hamowanie komórek, powstają guzy nowotworowe, przerzuty w całym organizmie. Nie znamy lekarstwa na chorobę nowotworową. We wczesnym stadium chirurdzy mogą usunąć guz, ale są to zbyt rzadkie sytuacje. Stosowana jest też chemioterapia, która niszczy komórki nowotworowe, ale również zdrowe. Nie powoduje więc wyleczenia, tylko daje czas pacjentowi. Problem raka płuca jest bardzo poważny. Podręczniki medycyny z początku XX wieku, mówiły, że rak płuca jest rzadką chorobą, obecnie jest to numer jeden wśród nowotworów u mężczyzn i wysuwa na pierwsze miejsce u kobiet.

- Dlaczego palenie szkodzi?

- Tytoń zawiera ponad 4 tys. szkodliwych substancji, z czego ponad 800 ma związek z powstawaniem nowotworu. W skład dymu wchodzą substancje, które są składnikiem środków ochrony roślin, farb, lakierów, trutek na szczury, substancji służących do konserwacji zwłok. Palacz wdycha to świadomie. Każde zwierzę intuicyjnie unika takiego zagrożenia, a człowiek wdycha te trucizny, które stymulują komórki do nieprawidłowego wzrostu i powstawania nowotworów. Problemem jest palenie przez kobiety w ciąży. Może to powodować przedwczesne porody, różnego rodzaju niedotlenienia płodu. Niepokojące jest też sięganie po papierosy przez ludzi młodych. Także osoby biernie palące podobnie są narażone na choroby, bo oddychają tym samym szkodliwym powietrzem. Na co dzień mamy w klinice pacjentów ze skutkami zdrowotnymi palenia tytoniu. Często są to młode mamy czy ojcowie chorujący na śmiertelne choroby wywołane papierosami. Dlatego najlepiej nigdy nie sięgać po papierosy, a rzucenie palenia to zawsze najlepszy sposób na profilaktykę i uniknięcie wielu chorób.

Czytaj e-wydanie »

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna