Upadłość konsumencka. Bankrutem być, czyli jak zacząć nowe życie

Niezapłacony czynsz, rachunki za gaz, energię elektryczną, zaległe pożyczki, alimenty, kredyty hipoteczne i konsumpcyjne - mieszkańcy woj. podlaskiego są zadłużeni w sumie na 700 mln zł. Tak wynika z rejestrów BIG InfoMonitor, Biura Informacji Kredytowej i Związku Banków Polskich.
Niezbyt dobrze radzimy sobie z codziennym zarządzaniem domowym budżetem. Od końca 2011 r. długi Podlasian wzrosły o 60 mln zł, a liczba dłużników zwiększyła się z 42,7 tys. do ponad 48,6 tys. Coraz więcej jest też wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. W Białymstoku tylko w 2015 r. trafiło ich do sądu 26, czyli prawie tyle samo, co w latach 2010-2014.

- Przyczyną jest zmiana przepisów prawa upadłościowego wprowadzona 31 grudnia 2014 r. Uprościła ona procedurę składania i rozpoznawania wniosków o ogłoszenie upadłości - tłumaczy sędzia Ewa Dakowicz z Sądu Rejonowego w Białymstoku.

Znowelizowane prawo jest mniej restrykcyjne. Procedura wyjścia z długów - zamiast do pięciu lat - ma się kończyć w ciągu 36 miesięcy. Możliwa jest też ugoda z wierzycielami, dzięki czemu bankrut nie traci całego majątku. Wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, niewypłacalny konsument może też złożyć wniosek o zwolnienie od - wynoszących około 10 tys. zł - kosztów prowadzenia postępowania upadłościowego i syndyka.

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej oznacza dobrowolne pozbycie się majątku, ale jest też szansą na rozpoczęcie wolnego od długów życia, legalną pracę, zakupy na raty czy kupno telefonu na abonament. Bez ukrywania się przed wierzycielami, bankami. Chętnych do skorzystania z tego jest coraz więcej, ale sądy rzadko uwzględniają wnioski o upadłość konsumencką. Od wejścia w życie ustawy w 2009 r., w Białymstoku był tylko jeden skuteczny wniosek w ub.r.; w 2015 r. - trzy. W Suwałkach złożono 22 wnioski. Wszystkie odrzucono.

- Trzeba wykazać, że stan niewypłacalności nie powstał na skutek winy czy też rażącego niedbalstwa upadłego konsumenta - mówi radca prawny Monika Waluk-Zalewska.

Bardziej liberalne prawo upadłościowe obowiązuje w Wielkiej Brytanii. Dlatego coraz więcej Polaków właśnie tam szuka pomocy w wyjściu z zadłużenia. Funkcjonują tam już - prowadzone przez Polaków - kancelarie, których głównymi klientami są obecnie Polacy. Liczby polskich bankrutów na Wyspach nikt jednak nie zna.

Jak ogłosić upadłość

Postępowanie upadłościowe wszczynane jest na wniosek osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej.

Wniosek o ogłoszenie upadłości jest pismem procesowym. Powinien zawierać: 1) dane konsumenta; 2) aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników; 3) wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek konsumenta; 4) spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty; 5) spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu, w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; 6) listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia; 7) wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie; 8) pisemne oświadczenie konsumenta o braku negatywnych przesłanek ogłoszenia upadłości.

Wnioski o ogłoszenie upadłości konsumenckiej rozpoznają wydziały gospodarcze sądów rejonowych w Białymstoku, Łomży i Suwałkach.