To nie jest wyrok!

Każdego roku jest rozpoznawany u 4 tys. Polek. Niestety, u co drugiej z nich jest za późno na leczenie. Do tej pory kobiety, aby uniknąć zachorowania, regularnie wykonywały badania cytologiczne. Teraz, oprócz badań jest możliwość zaszczepienia się przeciwko wirusowi HPV wywołującego raka szyjki macicy. Rak szyjki macicy jest pierwszym nowotworem, dla którego naukowcy zidentyfikowali niezbędny czynnik sprawczy - długotrwałe zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).

Wykrycie zmian przedrakowych, a nawet wczesnych etapów raka, nie jest jeszcze wyrokiem i daje się całkowicie wyleczyć. Niestety, zaledwie co piąta Polka wykonuje regularne badania cytologiczne, które pozwalają na wykrycie wszelkich zmian.

Szczepionka na wirusa
Głównym sprawcą raka szyjki macicy jest wirus HPV. Szczepionka zapobiega zakażeniu aż czterema typami tego wirusa. Dla zaszczepionej kobiety oznacza to, że aż o 70 proc. zmniejszy się u niej ryzyko rozwoju choroby.

Jak dochodzi do infekcji?
Poprzez kontakty seksualne przekazywanych jest ponad 90 proc. wszystkich zakażeń.

- I to nie tylko po odbyciu pełnego stosunku, ale także podczas innych form współżycia, podczas których dochodzi do kontaktu fizycznego - mówi dr Halina Antychowicz-Kluczyk z Poradni Położniczo-Ginekologicznej. - Wirus HPV uwalnia się bowiem ze złuszczonymi komórkami naskórka i nabłonków. W przeciwieństwie do zakażeń HIV, wirusem HPV nie można zarazić się poprzez krew.

Wszystkie zakażenia HPV przebiegają w początkowej fazie bez żadnych objawów. Większość z nich ustępuje zresztą samoczynnie w okresie 6-12 miesięcy. Problem z tym, że nikt nie jest w stanie przewidzieć, która osoba zwalczy zakażenie, zanim spowoduje ono rozwój zmian przednowotworowych, wykrywanych w cytologii. Mimo, że wirus nie daje żadnych objawów, może być dalej łatwo przenoszony, a partner osoby zakażonej może także ulec zakażeniu.

- Nie każde zakażenie wirusem HPV prowadzi do rozwoju raka szyjki macicy. Organizm, dzięki mobilizacji układu odpornościowego pozbywa się zakażenia - mówi dr Halina Antychowicz-Kluczyk. - Jednak u kobiet z obniżoną odpornością i z innych wielu jeszcze nie znanych przyczyn może dojść do zakażenia, które ostatecznie może doprowadzić do rozwoju raka - dodaje.

Pojedyncze przypadki raka szyjki macicy zdarzają się nawet wśród nastolatek (15-19 lat) nieco więcej zachorowań jest między 20. a 29. rokiem życia, ale prawdziwy dramat zaczyna się po trzydziestym rokiem życia. Liczba chorych kobiet gwałtownie rośnie. Szczyt osiąga w grupie kobiet w wieku 45-49 lat. Niepokojące jest to, że od początku lat 80. systematycznie wzrasta umieralność wśród młodych kobiet. Mężczyźni zakażeni wirusem brodawczaka ludzkiego mogą nie mieć objawów i zupełnie nieświadomie zakazić nim partnerkę.

Największą ochronę można uzyskać, gdy każda kobieta, która rozpoczęła współżycie seksualne, wykona badanie cytologiczne nie później niż 3 lata od inicjacji lub w 21. roku życia. Do 30. roku życia badaniu należy się poddawać raz do roku. Potem, jeśli trzy kolejne wyniki badań były prawidłowe, cytologię można wykonywać rzadziej, co 2-3 lata, chyba że lekarz zaleci inaczej.

- Rutynowe szczepienie zaleca się dziewczętom od 13 do 26 lat, gdyż najlepsze efekty profilaktyczne przynosi szczepienie, za nim ich organizm zetknie się z wirusem HPV, a więc przed rozpoczęciem życia seksualnego. Nie oznacza to, że nie warto szczepić się po rozpoczęciu współżycia. Zaszczepić się jest zdecydowanie warto, bo nie każda inicjacja życia intymnego oznacza, że jednocześnie doszło do zakażenia. - radzi dr Halina Antychowicz-Kluczyk.

Cena szczepionki nie jest najniższa, każda kosztuje 500 zł a trzeba przyjąć ich aż trzy.