Gm. Radziłów. Problemy z dopłatami

Z mężem nie mieszkam już prawie rok - podkreśla Ewa Zarzecka z Klimaszewnicy w gminie Radziłów. - Sama uprawiam ponad dziewięć hektarów pola, które dostałam jeszcze przed ślubem od moich rodziców w drodze darowizny.

Kobieta chciała złożyć odrębny wniosek do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o dopłatę bezpośrednią na te grunty, ale okazało się, że nie może.

Przecież to nie męża

- Mąż mieszka we wsi oddalonej 20 km od mojej miejscowości i tam uprawia swoje pole - opowiada kobieta. - Wcześniej dostałam numer od ARiMR na moje pole, ale gdy z mężem żyliśmy w zgodzie to zawiesiłam swój numer i wspólnie z mężem otrzymaliśmy inny na całe gospodarstwo. Wyraziłam zgodę, by dopłatę bezpośrednią pobierał mąż.

I pewnie nie byłoby problemu, gdyby małżeństwo nadal żyło w zgodzie.
- Zwróciłam się do ARiMR, by "odwiesić" numer na moje grunty, bym mogła złożyć odrębny wniosek - opowiada. - Dowiedziałam się, że nie mogę.
Pani Ewa wciąż formalnie jest w związku małżeńskim.

To wciąż małżeństwo

Grajewska ARiMR informuje, że dopłata należy się tej osobie, która pole uprawia i nie musi to być koniecznie właściciel.
- Państwo prowadzą wspólne gospodarstwo w rozumieniu prawa - tłumaczy Jadwiga Gałecka, kierownik oddziału ARiMR w Grajewie. - Nie ma prawnego potwierdzenia, że ci państwo prowadzą odrębne gospodarstwa domowe. Taką odrębność potwierdzić może orzeczenie sądowe np. rozdzielność majątkowa, orzeczona separacja bądź rozwód.

O interpretację poprosiliśmy ARiMR w Warszawie.
Dowiedzieliśmy się, iż "oddział regionalny Agencji mógł udzielić nieprecyzyjnej informacji. W obecnie obowiązującym stanie prawnym wykazanie przez małżeństwo, że nie prowadzi wspólnego gospodarstwa, nie przyniesie pożądanego rezultatu, podobnie jest ustanowienie separacji lub rozdzielności majątkowej".

Centralna ARiMR podkreśla, że "w przypadku małżonków nadaje się jeden numer identyfikacyjny. Należy podkreślić, iż ustawodawca nie różnicuje w przytoczonym przepisie sytuacji małżonków, którzy wspólnie prowadzą gospodarstwo rolne z tymi małżonkami, którzy posiadają odrębne gospodarstwa rolne niezwiązane ze sobą funkcjonalnie, organizacyjnie, ekonomicznie. Rozstrzygającym w tej materii jest fakt istnienia związku małżeńskiego. Bez względu na to, czy między małżonkami istnieje stan rozdzielności majątkowej czy też wspólnoty majątkowej, jeśli pozostają w związku małżeńskim, tylko jeden z nich może się ubiegać o wpis do EP."

Obowiązuje ustawa

- Kwestie dotyczące wpisu podmiotu do ewidencji producentów regulują przepisy ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

- W 2013 r. przepis art. 12 ust. 4 ustawy KSEP został poddany kontroli konstytucyjności. W wyroku z dnia 3 grudnia 2013 r. sygn. akt P/10/12 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 12 wstawy ksep w zakresie, w jakim nie przewiduje dopuszczalności nadania osobnych numerów identyfikacyjnych każdemu z małżonków, w sytuacji gdy istnieje między nimi rozdzielność majątkowa i posiadają odrębne gospodarstwa rolne:

a) nie jest niezgodny z wynikającymi z art. 2 Konstytucji RP zasadami zaufania państwa i stanowionego przez nie prawa oraz poprawnej legislacji;
b) jest niezgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 18 Konstytucji.

Jednocześnie TK orzekł, że przepis ten we wskazanym zakresie traci moc obowiązującą z upływem 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku z Dzienniku Ustaw. Zatem art. 12 ust. 4 ustawy KSEP pozostaje nadal normatywnym wzorcem kontroli decyzji wydawanych w okresie jego obowiązywania, a zatem stanowi materialno prawną podstawę do przyznawania numerów identyfikacyjnych dla producentów rolnych do czasu uchwalenia nowych przepisów.